Tahran Kitap Fuarı 32 Yaşında
32’inci Uluslararası Tahran Kitap Fuarı 23 Nisan günü başladı. Bu seneki uluslararası fuar ” okumak yapabilmektir” sloganı ile 24 Nisan’da İranın başkenti Tahran’daki büyük İmam Humeyni Musallası’nda başladı.
Uluslararası Tahran Fuar Kitabı, her yılın Nisan ayının sonlarında Tahran’da düzenlenen bir fuardır. Bu fuar, İran’daki en büyük kültürel etkinliklerden biri olup ilk dönemi 1987’de düzenlenmiştir. O zamandan bugüne bu fuar her sene milyonlarca kitapsever ve kitap hayranını kendine çekmektedir.
Uluslararası Tahran Kitap Fuarının düzenlenmesi, ister kitap alımı ve kişisel alanlar oluşturma ister kütüphanelerin bilimsel kaynaklarının sağlanmasında da basın ve yayın endüstrisinin gelişimi ve kalkınması için altın bir fırsat sayılır.
Buna ilaveten fuarın düzenlendiği dönemde de kitapların takdir edilmesi için kamu ve özel kurumların işbirliği ile farklı etkinlikler ve programların yapılması da önemli noktalardan biridir.
Bu sene yaklaşık 2 bin 400 yerli yayın basın kurumu, 300 bin başlık kitabı ile ve 800 yabancı yayın basın kurumları da 137 bin başlık kitap ile bu uluslararası etkinliğe katılmışlardır. 150 kamu yayımcı, 355 çocuk ve gençler alanında faaliyet yapan yayımcı, 300 akademik yayımcı ve 100 dijital yayımcı kuruluş İran’da 32’inci uluslararası Tahran kitap fuarına katılmıştır.
Uluslararası Tahran Kitap Fuarının, uluslararası arenasındaki yaklaşımı da tüm zorluklar ve yaptırımlara rağmen istikrarlı bir şekilde devam etmektedir. Bunun açık bir göstergesi de Tahran uluslararası kitap fuarına birçok yabancı ülkeden katılan katılımcılardır.
Bu fuarın uluslararası bölümünde 800 yayımcı kuruluş yer almaktadır. Bunların 150’si Arap ülkelerden ve 650’si de Latin Amerika havzasındandır. Bu dönemde İran, 30 ülkeden gelen kitap alanında faaliyet gösteren kuruluşa ev sahipliği yapacaktır. Çin ise Tahran Kitap Fuarı uluslararası bölümünün bu seneki özel misafiridir.
İran İslam Cumhuriyeti 2017 yılında Uluslararası Pekin Kitap Fuarına özel misafir olarak katılmıştır. Burada iki ülke arasında imzalanan protokol gereği 2019 yılında da Çin Halk Cumhuriyet Uluslararası Tahran Kitap Fuarının özel misafiridir.
İran’ın Uluslararası Pekin Kitap Fuarında yer alması, İran’ın o döneme kadar uluslararası arenadaki kitap alanındaki en güçlü performanslarından biri idi. İran, Pekin uluslararası kitap fuarında ” İpek Yolunun Renkli Hayali” sloganını seçmişti.
Çin ise bu sene 94 yayımcıdan oluşan 200 kişilik bir heyet ile Tahran’a gelmiştir. Bu heyet, fuar alanı içinde 35 program ve fuar alanı dışında da 15 programla Çinli misafirleri ağırlamaya çalışacaktır.
Çin heyetinin Tahran Kitap Fuarındaki programlarından sorumlu Lin Li Ying solganlarının Çin ile Tanışalım olduğunu ve hedeflerinin de büyük İran ve Çin milletlerinin kitap okumak yolu ile birbirinin güzelliklerini tanımaya yönelik olduğunu söyledi.
Uluslararası Tahran Kitap Fuarında, 600 metre karelik bir alan Çinli yayımcı kuruluşlara ayrılmasının yanı sıra 100 metre kare alan da ressamlara ayrılmıştır. Bu bölümde 50 Çinli ressam onlarca eserleri ile beraber sergileneceklerdir. Burada 15 bin kitap yer almakla beraber İran’ın klasik eserlerinin Çince tercümeleri de İranlı bir yayım evi tarafından sergilenmektedir. Bu tercümelerden güdülen hedef, Çinli okurların İran kültürü ile tanışmasıdır.
Çin hikayesi Çinlilerin hikaye döneminin yadigarı adlı ortak oturum, İranlı ve Çinli yazarlar ve araştırmacıların konferansı, Çin’in seçilmiş kitap töreni, Çin Hikayesi adlı kitabın Farsça nüshasının imza töreni, Çin Kitapları Merkezinin açılış töreni ve Çin’in özel kitaplarının doğrudan satışı haftasının düzenlenmesi, uluslararası Tahran Kitap Fuarının bu dönemdeki özel misafirinin programlarının bir parçasıdır.
Uluslararası Tahran Kitap Fuarı için belirlenen hedefler doğrultusunda bu fuarda yer alan ” Küresel Kitap Piyasası” bölümü, farklı kültürel merkezler ve kurumlar, yayımcılar, edebi kuruluşlar, yerli yabancı bağımsız kurumlar, tercümanlar, ressamlar ve yayım ve basım alanındaki uzmanların katılımı ile bu endüstrinin gelişimine ve tanıtılmasına yardımcı olmak için düzenlenmektedir.
Bu bölümün uluslararası alandaki faaliyetlerinden bazıları ise şöyle:” Ülke içindeki aktif edebi kuruluşlarını davet etme ve tanıtma, yabancı edebi kuruluşları davet edip tanıtma ve onları belli bir çerçevede destekleme, yabancı fuarların temsilcilerinin çağrılması ve tanıtılması ve ülke içindeki yayımcılar, yazarlar ve derneklerin uluslararası arenada başarılı olabilecek eserlerinin tanıtılması.
Buna ilaveten yayımcılar ve katılımcılar arasında görüşme masalarının ayarlanması, yerli ve yabancı yayımcı, yazar ve basımevlerinin irtibata geçmeleri için özel bir yer tedarik görmesi, Fars dili ve edebiyatının tanıtılması, ve ayrıca uluslararası edebi acenteliklerin bu alanda yatırım yapması da Küresel Kitap Piyasası bölümünün diğer misyonlarındandır.
Uluslararası Tahran Kitap Fuarının Eğitimsel Yayımcılar Bölümü Müdürü, Uluslararası Kitap Fuarı Bilimsel-Kültürel ve Eğitim Salonlarında bu dönemde 60’ı aşkın programın düzenlendiğini bildirdi. Bu programlar ve oturumların konusu çeşitli olmasına karşın yüzde 20’si kitap tanıtılma ve imza törenleri ile ilgili idi. Bunlara ilaveten eğitim kursları ve yeni kültürel girişimlerin tanıtılması gibi faaliyetlerin de düzenlenmesi bu bölümün ilgi çekici programlarındandı. Çocuk eğitimi alanındaki birimler ve başka derneklerin işbirliği ile gerçekleştirilen tenkit ve inceleme toplantıları da düzenlenen başka programlardı.
26 Nisan gününün Direniş günü olarak adlandırılmasından dolayı Uluslararası Tahran Kitap Fuarında Uluslararası Filistin Ödülü posteri de tanıtılacaktır.
32’inci Uluslararası Tahran Kitap Fuarı müdürü ve kültürel işler müdürü Dr. Mohsen Cevadi’nin katılımı ile gerçekleştirilecek bu programda, Filistin Kurtuluş Hareketinden temsilcilerin yanı sıra direniş alanında faaliyet gösteren çeşitli yerli ve yabancı yayımcılar da davetliler arasında görülmektedir. Bu programda ayrıca Kutsal Türbe Savunucusu şehit aileleri de takdir edilecektir. Yine bu program çerçevesinde ” Edebiyatın İslami Direnişin gelişimindeki rolü” başlıklı bir panel de düzenlenecektir. Direniş Şehitleri Kongresi ve harem savunucuları ile ilgili basılan eserlerin tanıtılması da bu programın başka bölümlerindendir.
32’inci Uluslararası Tahran Kitap Fuarı dolayısı ile sohbetimizin devamında İran İslam Cumhuriyeti Kitap Evi’nin İslam İnkılabının 40’ıncı yıldönümü bağlamında yayımladığı bazı istatistikleri gözden geçirmeye çalışacağız.
İran Kitap Evi kurumunun bilgilerine esasen, ilk baskı ve ikinci baskı olmak üzere 2018 yılının Mart ayına kadar ülkede 1 milyon 230 bin kitap yayımlanmıştır. 40 yıl içerisinde kitapların yayımlanması hep büyüyerek olumlu bir gelişim göstermiştir. Ancak beş altı yıl önce uluslararası yaptırımlardan kaynaklanan sorunlardan dolayı kağıt fiyatının aniden fırlaması ile kitap yayımı da durgun bir dönem yaşadı. Tabii cari yılda de Amerika’nın İran’a karşı zalimce yaptırımlarının hayata geçirilmesi ile bir kez daha dövizde artış yüzünden kağıt fiyatları da yükselerek belli bir seviyede basım endüstrisini etkiledi.
İran Kitap Evi kurumunda kaydedilen bilgilere göre İslam İnkılabı Zaferinden geçen son 40 yıl süresince ilk ve ikinci baskı kitapların sayısı 2018 yılının Mart ayının sonuna kadar 1 milyon 231 bin 510 başlıktır. En çok yayım yapılan süre ise bu sürenin son bir yılında yayımlanan 99 bin 114 başlık kitaplık basım dönemidir.
Bu istatistiklere baktığımızda İslam İnkılabı döneminde kitap yayımı alanında büyük bir atılımın yaşandığını görüyoruz.
Sayı ve içerik bakımından esasında bu dönemin başarıları İslam İnkılabı öncesi ile kıyaslanamaz bir vaziyettedir. Aslında İslam İnkılabı Zaferinden sonra kültürel alanda kitap sahasında büyüme ve gelişme yaşayan saha olmadığını söyleyebiliriz.
İslam İnkılabının ilk on yıllık dönemine kıyasen ikinci on yılı yüzde 277, üçüncü on yılı ikinci dönemine kıyasen yüzde 394 büyümüştür. Dördüncü on yılın ilk altı yılındaki yayımlar ise üçüncü onyılın tamamının üç katı kadar olmuştur. Onyıllarına göre yapılan yayım sayısı ise şöyle:”
İslam İnkılabının İlk on yılı: 35 bin 25 başlık kitap
İkinci on yıl 95 bin 367
Üçüncü on yıl 375 bin 261
Dördüncü on yılda 726 bin 860 kitap
Bu bilgi bankasında, kitaplar temel 12 başlık altında tasniflendirilmiştir. Bu tasniflendirmeye göre kitaplar, genel alan, Felsefe, Psikoloji, din, sosyal bilimler, dil, doğa bilimleri, matematik, pratik bilimler, sanat, tarih, coğrafya ve bağlı bilim dalları, çocuk ve gençler, derslik ve eğitim alanlarına ayrılmıştır.
Başka bir tasnife göre ise kitaplar, tashih, araştırma, toplanma, çeviri, şiir ve diğer başlıklar altında toplanmışlardır.
İran Kitap Evi Bankasının bilgilerine göre İslam İnkılabı zaferinden sonraki kitapların yüzde 78’i telif ve yüzde 22’si de tercümedir.
Değinilmesi gereken en son nokta ise İslam İnkılabı Zaferinden sonra kayda alınan toplam 1 milyon 232 bin 510 kitaptan yüzde 77’isinin Tahran’da yüzde 16’ısının Kum, Rezevi Horasan ve İsfahan’da yüzde 7’isinin de İran’ın başka illerinde basılmasıdır.
https://irangercekleri.com/ruhani-ve-imran-handan-ortak-bildiri/
